Nam (Naam), Divine Name (contd...)
part 1 | part 2 | part 3
Every breath which is flavoured with Nam, with devotion, with faith, is like a fragrant flower offered at the Lotus Feet of the Beloved Satguru and these flowers do not lose their freshness, flavour and charm and ultimately lead one to liberation.
The Time, the KAAL devours everything but it cannot lay claim to the breaths dyed with the Divine Name. Kaal has no access, no approach to the breaths so offered as fragrant flowers at the Holy Feet of Sri Guru Nanak Sahib.
This burning ocean of worldly existence can be crossed with the help of the Divine Name. One is inextricably caught up in strong and powerful whirlpools of 'I ego'. Only an egoless devotee firmly clasping the Holy Feet of Satguru can easily cross this dreadful Ocean of Mortality.
A blissful taste of the Divine Name extinguishes all worldly taste. Love of God swallows all worldly love and love of false attachments. Thirst, hunger of the Divine devours all worldly hunger and thirst.
True Lovers breathe in and breathe out the Divine Name only and in this constant holy remembrance, every activity of their becomes a piece of loving service to God.
Divine Name feeds the mind with true contentment and frees it from any taint and trace of worldly hunger. This is what the love of the Divine Name can achieve.
As the whole universe, the whole creation stands projected on the support of the Nam, I have taken refuge in that very Holy Name. My sole support, shelter and anchor is that Divine Name.
Mental recitation and repetition of the Divine Name does not let a single precious breath go waste. With sincere practice and Grace of the Satguru, mental absorption in the Holy Name continues unhampered and unbroken even when engaged in other unavoidable worldly activities.
Nam is my Protector, illuminator and Sustainer. It is my Light on the way to the Nami, to the Divine.
For a lover of the Divine Name, Nam is his food and therefore hunger does not trouble him, Nam is his eternal companion and he needs no other friends because he is never alone, Nam is his true shelter and he does not, therefore, seek any other shelter, Nam is his existence as he cannot live without Nam and Nam is his honour as he never cares for any worldly honour. Self-glorification is non-existent in a true lover of the Divine Name.
Concentrating and meditating on the Divine Name one forgets the existence of one's own name and meditating on the Luminous Form of the Lord, one forgets one's own body consciousness.
True association with the Divine Name and Divine Form will ultimately result in your dissociation from your own name, mind and body complex.
Pyar Vich Main Bhul Jaey,
Main Rud Jaey, Tad Praptgi Hai.
In true state of Prema, in true Love one forgets, one loses oneself in the Divine.
True love wells up in the heart. It is through this mighty current of love that true prayer flows to the Holy Feet of the Beloved Lord. Alongwith this powerful current of love, one flows in totality, thus forgetting and losing one's own individuality and identity in the Divine.
Man Tan Namey Nam Samaney
ਨਾਮ - 3
ਹਰ ਉਹ ਸਵਾਸ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਨਾਮ ਦੀ, ਭਗਤੀ ਦੀ, ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਦੀ ਖੁਸ਼ਬੂ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਇਕ ਅਜਿਹੇ ੁੱਲ ਦੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਹੈ ਜਿਸ ਨੂੰ ਪਿਆਰੇ ਸਤਿਗੁਰੂ ਦੇ ਚਰਨ ਕਮਲਾਂ ਵਿੱਚ ਚੜ੍ਹਾਇਆ ਗਿਆ ਹੋਵੇ । ਇਹ ੁੱਲ ਆਪਣੀ ਤਾਜ਼ਗੀ, ਖੁਸ਼ਬੂ, ਸੁਗੰਧੀ ਅਤੇ ਆਕਰਸ਼ਣ ਨੂੰ ਛੱਡਦਾ ਨਹੀਂ । ਅੰਤ ਵਿੱਚ ਇਹੀ ਅਮਰ ਨਾਮ ਜਪਣ ਵਾਲੇ ਨੂੰ ਸਤਿਗੁਰੂ ਦੇ ਪਵਿੱਤਰ ਚਰਨਾਂ ਵਿੱਚ ਲੈ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ।
ਸਮਾਂ ਅਤੇ ਕਾਲ ਹਰ ਵਸਤੂ ਨੂੰ ਖਤਮ ਕਰ ਦਿੰਦਾ ਹੈ ਪ੍ਰੰਤੂ ਇਲਾਹੀ ਨਾਮ ਨਾਲ ਰੰਗੇ ਸਵਾਸਾਂ ਉਤੇ ਇਹ ਆਪਣਾ ਅਧਿਕਾਰ ਨਹੀਂ ਜਤਾ ਸਕਦਾ। ਸ੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਸਾਹਿਬ ਜੀ ਦੇ ਪਵਿੱਤਰ ਚਰਨਾਂ ਵਿੱਚ ਅਜਿਹੇ ਸਵਾਸਾਂ ਦੇ ਖੁਸ਼ਬੂਦਾਰ ਫੁੱਲਾਂ ਉਤੇ ਕਾਲ ਦੀ ਕੋਈ ਪਹੁੰਚ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੀ ।
ਇਲਾਹੀ ਨਾਮ ਦੀ ਸਹਾਇਤਾ ਨਾਲ ਇਸ ਸੰਸਾਰ ਦੇ ਸੜਦੇ ਸਮੁੰਦਰ ਨੂੰ ਤਰਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ । ਵਿਅਕਤੀ ਹਉਮੈਂ ਰੂਪੀ ਘੁੰਮਣਘੇਰੀਆਂ ਵਿੱਚ ਫਸਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ । ਸਿਰਫ ਹਉਮੈਂ ਰਹਿਤ ਭਗਤ, ਜਿਸ ਨੇ ਸਤਿਗੁਰੂ ਦੇ ਪਵਿੱਤਰ ਚਰਨਾਂ ਦਾ ਆਸਰਾ ਲਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ ਆਸਾਨੀ ਨਾਲ ਇਸ ਭਿਆਨਕ ਨਾਸ਼ਵਾਨ ਸਾਗਰ ਨੂੰ ਪਾਰ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਇਲਾਹੀ ਨਾਮ ਦਾ ਆਨੰਦਮਈ ਸਵਾਦ ਸੰਸਾਰ ਦੇ ਸਾਰੇ ਸਵਾਦਾਂ ਨੂੰ ਖਤਮ ਕਰ ਦਿੰਦਾ ਹੈ । ਪ੍ਰਭੂ ਪ੍ਰੇਮ ਸਾਰੇ ਸੰਸਾਰਕ ਅਤੇ ਝੂਠੇ ਬੰਧਨਾਂ ਦੇ ਪਿਆਰ ਨੂੰ ਖ਼ਤਮ ਕਰ ਦਿੰਦਾ ਹੈ । ਇਲਾਹੀ ਭੁੱਖ ਅਤੇ ਪਿਆਸ ਦੁਨਿਆਵੀ ਭੁੱਖ ਅਤੇ ਪਿਆਸ ਨੂੰ ਖਤਮ ਕਰ ਦਿੰਦੀ ਹੈ । ਸੱਚੇ ਪ੍ਰੇਮੀ ਸਿਰੋ ਇਲਾਹੀ ਨਾਮ ਦਾ ਜਾਪ ਕਰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਇਸ ਨਿਰੰਤਰ ਪਵਿੱਤਰ ਸਿਮਰਨ ਨਾਲ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਹਰ ਕੰਮ ਪਰਮਾਤਮਾ ਦੀ ਸੇਵਾ ਦਾ ਹਿਸਾ ਬਣ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ।
ਦਰਗਾਹੀ ਨਾਮ ਮਨ ਨੂੰ ਸੱਚੀ ਤ੍ਰਿਪਤੀ ਦਿੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਨੂੰ ਦੁਨਿਆਵੀ ਤੜਪ ਤੋਂ ਮੁਕਤ ਕਰਾਉਂਦਾ ਹੈ । ਇਹ ਸਭ ਕੁਝ ਦਰਗਾਹੀ ਨਾਮ ਨਾਲ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਸਾਰੀ ਸ੍ਰਿਸ਼ਟੀ ਨਾਮ ਦੇ ਆਸਰੇ ਹੀ ਖੜ੍ਹੀ ਹੈ ਇਸ ਲਈ ਮੈਂ ਇਸ ਪਵਿੱਤਰ ਨਾਮ ਵਿੱਚ ਸ਼ਰਣ ਲੈ ਲਈ ਹੈ । ਮੇਰਾ ਇਕ ਮਾਤਰ ਸਹਾਰਾ ਸਿਰੋ ਉਹ ਇਲਾਹੀ ਨਾਮ ਹੀ ਹੈ। ਮਨ ਨੂੰ ਨਾਮ ਦੇ ਵਿੱਚ ਟਿਕਾਏ ਰਖਣ ਨਾਲ ਸਾਡਾ ਇਕ ਵੀ ਸਵਾਸ ਜ਼ਾਇਆ ਨਹੀਂ ਜਾਂਦਾ । ਸੱਚੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਅਤੇ ਸਤਿਗੁਰੂ ਦੀ ਕਿਰਪਾ ਨਾਲ ਨਾਮ ਲੀਨਤਾ ਬਿਨਾਂ ਕਿਸੇ ਅੜਚਨ ਦੇ, ਆਪਣੇ ਆਪ ਵੱਧਦੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ । ਸੰਸਾਰੀ ਝਮੇਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਰੁੱਝੇ ਰਹਿਣ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਇਹ ਲੀਨਤਾ ਚਲਦੀ ਰਹਿੰਦੀ ਹੈ ।
ਨਾਮ ਮੇਰਾ ਰਖਿਅਕ ਹੈ, ਸੋਝੀ ਦੇਣ ਵਾਲਾ ਅਤੇ ਸੰਭਾਲਣ ਵਾਲਾ ਹੈ। ਨਾਮੀ ਵੱਲ ਦਰਗਾਹੀ ਰਸਤੇ ਤੇ ਮੈਨੂੰ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ ਦਿਖਾਉਣ ਵਾਲਾ ਹੈ ।
ਦਰਗਾਹੀ ਨਾਮ ਉੱਤੇ ਕੇਂਦਰਤ ਹੁੰਦੇ ਹੋਏ ਅਤੇ ਧਿਆਨ ਲਗਾਉਂਦੇ ਹੋਏ ਵਿਅਕਤੀ ਆਪਣੇ ਨਾਮ ਦੀ ਪਹਿਚਾਣ ਭੁੱਲ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਪਰਮਾਤਮਾ ਦੇ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਮਈ ਰੂਪ ਦੀ ਭਗਤੀ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਆਪਣੀ ਸਰੀਰਕ ਚੇਤਨਾ ਨੂੰ ਵਿਸਰ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ।
ਦਰਗਾਹੀ ਨਾਮ ਅਤੇ ਇਲਾਹੀ ਰੂਪ ਨਾਲ ਸੱਚਾ ਸਬੰਧ ਆਖਰਕਾਰ ਤੁਹਾਨੂੰ ਆਪਣੇ ਨਾਮ, ਮਨ ਅਤੇ ਸਰੀਰ ਤੋਂ ਅਲੱਗ ਕਰ ਦਿੰਦਾ ਹੈ ।
ਸੱਚਾ ਪਿਆਰ ਦਿਲ ਵਿੱਚ ਵਸਦਾ ਹੈ । ਪਿਆਰ ਦੇ ਇਸ ਸ਼ਕਤੀਸ਼ਾਲੀ ਵਹਾ ਤੋਂ ਹੀ ਸੱਚੀ ਅਰਦਾਸ (ਪ੍ਰਾਥਨਾ) ਪਿਆਰੇ ਪਰਮਾਤਮਾ ਦੇ ਪਵਿੱਤਰ ਚਰਨਾਂ ਤਕ ਪਹੁੰਚਦੀ ਹੈ। ਪਿਆਰ ਦੇ ਇਸ ਤੇਜ਼ ਪਰਵਾਹ ਦੇ ਨਾਲ ਇਨਸਾਨ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਵਹਿੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਲਾਹੀ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਸਮਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ।
नाम - 3
हर वह श्वास जिसमें नाम की, भक्ति की और विश्वास की खुशबू होती है, एक ऐसे फूल की तरह जिसे अपने प्यारे सतगुरु के चरण-कमलों पर चढ़ाया गया हो। यह फूल अपनी ताज़गी, खुशबू और आकर्षण को त्यागता नहीं और अन्त में यह अमर नाम ही, जपने वाले को सतगुरु के पवित्र चरणों में ले जाता है।
समय और काल हर वस्तु का अन्त कर देता है किंतु दिव्य नाम में रंगे श्वासों पर यह अपना कोई अधिकार नहीं जमा सकता। श्री गुरु नानक साहिब जी के पवित्र चरणों में लीन ऐसे श्वासों के खुशबूदार फूलों तक काल की पहुँच नहीं होती। दिव्य नाम की सहायता से ही इस संसार के पाप-पंकिल समुद्र को तैर कर पार किया जा सकता है। व्यक्ति अहंकार रूपी भवरों में फंसा हुआ है। सतगुरु के पवित्र चरणों का आश्रय लेने वाला अहंकार-रहित भक्त ही केवल इस भयानक सागर को पार कर सकता है।
दिव्य नाम का आनंदमय स्वाद संसार के बाकी सभी स्वादों को समाप्त कर देता है। परमात्मा से किया गया प्रेम सांसारिक और झूठे बंधनों की आसक्ति को मिटा देता है। दिव्य भूख और प्यास, सांसारिक भूख और प्यास को समाप्त कर देती है। सच्चे प्रेमी सिर्फ ईश्वरीय नाम का जाप करते है और निरन्तर ‘सिमरन’ से उनका हर काम परमात्मा की सेवा का हिस्सा बन जाता है।
परमात्मा का दिव्य नाम सच्ची तृप्ति प्रदान करता है और दुनियावी तड़प व लालसा से मुक्ति दिलाता है। यह सब कुछ दिव्य नाम से प्राप्त होता है। क्योंकि यह सारी सृष्टि नाम के सहारे पर खड़ी है, इसलिए मैंने इस पवित्र नाम की शरण ले ली है। मेरा मात्रा सहारा वह दिव्य नाम ही है। मन को नाम में टिकाए रखने से हमारा एक भी श्वास व्यर्थ नहीं जाता। सतगुरु की कृपा और सच्ची प्रक्रिया से, बिना किसी बाधा के नामलीनता अपने-आप बढ़त्ी जाती है। सांसारिक झमेलों में उलझे रहने के बावजूद नामलीनता चलती रहती है।
नाम मेरा रक्षक है, सूझ-बूझ देने और संभालने वाला है। नामी की ओर जाने वाले दैवी रास्ते पर मुझे प्रकाश दिखाने वाला है।
दिव्य नाम पर निर्भर करते हुए और ध्यान लगाते हुए व्यक्ति अपने नाम की पहचान भूल जाता है तथा परमात्मा के प्रकाशमय रूप की भक्ति करते हुए अपनी शारीरिक चेतना को भुला देता है।
दिव्य नाम और रूप से सच्चा संबंध आखिरकार आपको अपने नाम, मन और शरीर से अलग कर देता है।
सच्चा प्यार हृदय में बसता है। प्यार के शक्तिशाली प्रवाह से सच्ची प्रार्थना प्रिय परमात्मा के पवित्र चरणों तक पहुँचती है। प्यार के इस तेज़ बहाव के साथ मनुष्य पूरी तरह बहता है और दैवी रूप में समा जाता है।
मन तन नामहि नामि समाने।।
जहाँ नाम नहीं है वहाँ कौन-सी चीज है?
नाम किसी पदार्थ के बदले नहीं मिलता है।
यह सिर्फ सिर का सौदा है।