Nam (Naam), Divine Name

Nam is the support of all beings, Nam is the support of the whole universe. Nam is repeated to call upon the Nami, to realise the Nami. Nam unites the Nam-Lewa with the Nami. Nam unites the devotee with the Lord. Naam cements the bond, the true relationship of the worshipper with the Worshipped.

Divine Name of the Lord is "Gagan Mayee Sangeet", is the 'Celestial Song of the Universe'. It is the 'Cosmic Music'. It is the enrapturing 'Melody of the Soul'.

In this 'NAM KE JAHAJ' Sri Guru Granth Sahib, all the Ragas in wonderful unison sing the Glory of this Divine Name in soulful melodies. In cosmic harmony and universal love, this cosmic music envelops the whole creation in its holy rhythm.

There is nothing in this world which can measure equal to the value of the Divine Name.

The whole of movable and immovable creation have emerged from the power of Nam. The whole creation including the elements of Nature are held together by the Power of Naam. All the universes stand projected and are held together by the Power of Naam.

The Lord and His Name are identical. They are one. Divine Name is the most potent support in this Kalyug. Remembrance of the Divine Name delivered the greatest sinners in a moment.

Nam is the Wish Yielding Tree (Parjat) and Kaam Dhain (Cow).

Nam should be remembered, practiced and meditated upon, all the time, in any posture while standing, sitting or sleeping.

Haumain (I Ego) and the Divine Name
cannot co-exist because :

Nam (Naam) is the Divine Prescription for this Dheerag Rog Haumain, for this worst disease of 'I ego'.

Nam is the Sure Cure of the Disease of Worldliness.

continued ...
part 1 | part 2 | part 3

ਨਾਮ

ਪਰਮਾਤਮਾ ਦਾ ਇਲਾਹੀ ਨਾਮ “ਗਗਨ ਮਈ ਸੰਗੀਤ” ਹੈ, ਇਹ ਬ੍ਰਹਿਮੰਡ ਦਾ ਇਲਾਹੀ ਸੰਗੀਤ ਹੈ, ਇਹ ਅਨੰਤ ਸੰਗੀਤ ਹੈ । ਇਹ ਆਤਮਾ ਨੂੰ ਅਨੰਦਿਤ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਸੰਗੀਤ ਹੈ ।

ਸ੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਗ੍ਰੰਥ ਸਾਹਿਬ (ਜੋ ਕਿ “ਨਾਮ ਕੇ ਜਹਾਜ਼” ਹਨ) ਵਿੱਚ ਅਦਭੁੱਤ ਮੇਲ ਵਿੱਚ ਸਾਰੇ ਰਾਗ ਆਤਮਿਕ ਰੂਪ ਨਾਲ ਪਰਿਪੂਰਣ ਇਲਾਹੀ ਨਾਮ ਦੀ ਸ਼ਾਨ ਦੀ ਉਸਤਤੀ ਕਰਦੇ ਹਨ । ਬ੍ਰਹਿਮੰਡੀ ਇਕਸੁਰਤਾ ਅਤੇ ਪਿਆਰ ਵਿੱਚ ਇਹ ਬ੍ਰਹਿਮੰਡੀ ਸੰਗੀਤ ਸਭ ਜੀਵਾਂ ਨੂੰ ਪਵਿੱਤਰ ਅਤੇ ਇਲਾਹੀ ਸੰਗੀਤ ਲਹਿਰਾਂ ਵਿੱਚ ਘੇਰ ਲੈਂਦਾ ਹੈ । ਇਲਾਹੀ ਨਾਮ ਦੇ ਬਰਾਬਰ ਇਸ ਸੰਸਾਰ ਵਿੱਚ ਕੁਝ ਵੀ ਨਹੀਂ ਹੈ ।

ਸਾਰੀ ਚੱਲ ਅਤੇ ਅਚੱਲ ਸ੍ਰਿਸ਼ਟੀ ਨਾਮ ਦੀ ਸ਼ਕਤੀ ਦੀ ਹੀ ਉਪਜ ਹੈ। ਸੰਸਾਰ ਦੇ ਸਾਰੇ ਤੱਤ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਕ੍ਰਿਤੀ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ, ਨਾਮ ਦੀ ਸ਼ਕਤੀ ਨਾਲ ਹੀ ਜੁੜੇ ਹੋਏ ਹਨ ।

ਪਰਮਾਤਮਾ ਅਤੇ ਉਸ ਦਾ ਨਾਮ ਸਮਰੂਪ ਹੈ, ਉਹ ਇੱਕੋ ਹੀ ਹਨ। ਇਸ ਕਲਯੁਗ ਵਿੱਚ ਇਲਾਹੀ ਨਾਮ ਸਰਬ ਸ਼ਕਤੀਮਾਨ ਹੈ । ਇਲਾਹੀ ਨਾਮ ਨੂੰ ਸਿਮਰਨ ਨਾਲ ਵੱਡੇ ਤੋਂ ਵੱਡੇ ਪਾਪੀ ਵੀ ਇਕ ਪਲ ਵਿੱਚ ਮੁਕਤੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰ ਲੈਂਦੇ ਹਨ ।

ਨਾਮ ਇੱਛਾ ਪੂਰਤ ਬਿਰਛ (ਪਾਰਜਤ) ਅਤੇ ਕਾਮਧੇਨੁ (ਗਾਂ) ਹੈ । ਸੌਂਂਦੇ, ਜਾਗਦੇ ਕਿਸੇ ਵੀ ਅਵਸਥਾ ਵਿੱਚ ਨਾਮ ਨੂੰ ਧਿਆਇਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਹਉਮੈਂ ਅਤੇ ਇਲਾਹੀ ਨਾਮ ਦੀ ਇਕੱਠੀ ਹੋਂਦ ਨਹੀਂ ਹੋ ਸਕਦੀ ਕਿਉਂਕਿ:

नाम

परमात्मा का दिव्य नाम ‘गगनमय संगीत’ है। यह ब्रह्माण्ड का दैवी संगीत है। यह अनन्त संगीत है। यह आत्मा को आनंदित करने वाला संगीत है।

‘नाम के जहाज’ श्री गुरु ग्रंथ साहिब में अद्भुत रूप से संगमित हुए सारे राग आत्मिक भाव से परिपूर्ण दैवी नाम की स्तुति करते हैं। ब्रह्माण्डीय एकस्वरता और प्रेम से भरा यह अलौकिक संगीत सभी जीवों को दिव्य आनंद प्राप्त कराता हुआ पवित्र कर रहा है। ईश्वरीय नाम के बराबर इस संसार में अन्य कुछ भी नहीं है।

सम्पूर्ण चल और अचल सृष्टि नाम की शक्ति से उत्पन्न हुई है। संसार के सभी तत्त्व, जिनमें प्रकृति भी शामिल है, नाम की शक्ति से जुड़े हैं।

परमात्मा और उसका नाम समरूप है। दोनों एक ही हैं। इस कलियुग में ईश्वर का दिव्य नाम सर्वशक्तिमान् है। इस दिव्य नाम का स्मरण करने से बड़े-से-बड़े पापी भी एक पल में मुक्ति प्राप्त कर लेते हैं।

नाम इच्छापूर्ति करने वाला कल्पवृक्ष व कामधेनु है। सोते-जागते किसी भी अवस्था में नाम का ध्यान किया जा सकता है। अहंकार और दिव्य नाम एक साथ नहीं रह सकते, क्योंकि-

सांसारिक व्याधियों के लिए सच्चा उपचार ‘नाम’ है। पूर्ण विनम्रता, भक्ति-भाव और प्रेमपूर्वक दिव्य नाम के स्मरण से मन शुद्ध हो जाता है।